Les om balladen.
Komponist: Ingvar Bøhn
Klara Semb: Norske folkedansar. Oslo 1985, s. 142.
TSB D 432
Tekstoppskrift: 1840-åra av M.B. Landstad etter Bendik Sveigdalen Felland, Skafså, Mo, Telemark.
Orig.ms. NFS Landstad 6, s. 50–51. Renskrift.
TSB D 432
1. Bendix rid at Selándo
ville han skoða Möy
han var enki lagi tel atte koma
derfor sá lout han döy.
– Aarolillja, kvi sóve du sá lengi? –
2. Bendix rid at Selándo
ville han sko’a Viv
han var enki lagi til atte koma
derfor let han Liv
3. Han var enki i Kongens Gare
meer hel i Mánar tvo
han la seg i med Kongins Dotter
i sá stor ein Elsko
4. Kongin bygger Gullbrautine
de báde bratte og háge
den som tore Gullbrautine tröða
den skal Livi láte
5. Kongin bygger Gullbrautine
báde háge og breie
den som tore Gullbrautine tróa
han ska etter vondum leite
6. Til svára unge Bendix
han sto der enki langt ifrá
eg tor tróa Gullbrautine
forutta Kongens Ráð.
7. Om dagin red Bendix i Skogin ut
og beder den vilde Hind
om Nótti sóve han hjá Jomfruga si
alt under det kvite Lin
8. Om dagin rid Bendix i Skogen ut
og beder den vilde Rá
om Natten söve han hjá Jomfruga si
dæ gjelle hans Livi pá.
9. Ind kjæme Kongens liten Smádreng
seie han Tien ifrá
Bendix trör Gullbrautine
forutta Kongins Ráð.
10. Det var Dansk Koningen
han slær sin Næve imot Bor
Bendix skal enki Live njóte
om eg van al Verdens Jor.
11. Lunde Kyrke i Skáni
den er tekte med Bly
Bendix skal enki Liveð njóte
om den var tri Gángune ny.
12. Lunde Kjyrkje i Skáni
den er tekte med Gull
Bendix skal enki Livi njóte
om den var trigángune fuld.
13. Dei bad for han unge Bendix
sá mange som hadde Mál
Fuglen uppá vile Kvisten
og Dyri pá Skogin lág.
14. Dei bad for han unge Bendix
sá mange som bea kunna,
Mannen utaf Manheimen
og Fiskjen af Hafsens Bunni.
15. In sá kjæm ho Árolillja
falt fore sin Fader pá Kne
heyrer du de min sæle Fairen
Fangen sá gjeve du mer!
16. Gak ifrá meg Aarolillja
eg vel deg enki höyre
det samer sá elle mit gode Sverd
i Kvende Blo at röyre
17. In kjæm ho Danske Dronning
Tarine rann pá Kinn
Eg be deg kjære Herren min
om du vil vita meg Bón.
18. Du tok meg ut af min Faders Gaar
forutta min Faders Ja
Kvor den Bón, som eg deg bad
sil altider vera ja.
19. Kvor den Bón som du meg bed
skal altider vera ja
forutta Bendix at Livi njote
dæ gjeng eg slet aldri ifrá.
20. Sonna fyri Kjyrkja
der laut han Bendix döy
mitte up i Hógelofti
der sprak ho hans vene Möy
21. Sunna fyri Kjyrkja
der let han Bendix Liv
mit up i Höjelofti
der sprak ho hans vene Viv.
22. Sá la dei han Bendix sunnanfyri
og Árolilja nora
der vox uppá deires grefti
tvo fagre Lilljeblomar.
23. Der vox uppá deires grefti
tvo fagre Lilljetre
dei kröktes ihop ivi Kjyrkjetárni
dei sto der Kongjen til mein
24. Ha eg vidst dæ igaar eg
at Elskogen ha vori dei sá kjær
enki ha Bendix silt Livi láti
for alt ded i Veri er.
25. Svára det danske Dronningi
Tárin ran pá syllspendte Sko
Gud forláte deg Herren min
etteséa er du god.
Skrevet på langs mellom spaltene på s. 51, står fire strofer:
Eg tikje sá vent om dit gule Hár
som Æplerne dryp or Kviste
sæl er den, som deg má fá
Gud bedre den som skal misse
Eg tikje deð nær eg site hjá deg
som eg sat i solskin bjarte.
naar soli glar og nátti kjem
deð revnar i hug og hjarte.
Gak bort ifrá meg Árolilja
du graat einki for meg læng
eg tikje hjartaet i meg værker
nár eg sér dine tárir renn!
No vex der uppá deires grefti
tvo af dei Lilljuronnar
dei krókte seg ihop ifer Kyrkjutakit
der stende dei Konjen til Dommar:
Boken er utgitt av Norsk visearkiv
Last ned hele boken til mobil/nettbrett i .epub-format eller som .mobi. Du kan også skrive ut boken som .pdf eller html.
Vi vet ikke sikkert når de første balladene ble sunget i Norge, men man antar at det må ha blitt laget ballader så tidlig som på slutten av 1200-tallet mens Erik Magnusson var konge. Alle balladene er likevel ikke diktet i middelalderen. Så lenge balladene har vært populære, har det blitt skapt nye samtidig som de eldste har blitt endret.
Les mer om og hør balladene på cd-antologien Norske Ballader - 30 ballader om drap og elskov, skjemt og lengsel blant riddere, jomfruer, kjemper og dyr utgitt av Norsk visearkiv i 2010.
Se også Norske mellomalderballadar i åtte bind, utgitt digitalt av Nasjonalbiblioteket 2015-2016
Fyll ut e-posten din under så vi kan varsle deg når nye verk publiseres.