Berre «verden»

122Nei, det maatte ho segja, ho Marja òg, at slik som i kveld hadde ho ikke sunge fyrr. – Ja, og ingen skulde koma med det, sa ho Aletta, at det var noko meir verdslegt med songen hennar enn med dei andre sin. – Det! Nei, det var berre noko han Haagen for med, det, sa ho Marja, berre ideleg vondskap. Han hadde fritt aat ho, hadde han, det var saka. – Nei? meinte dei, ho Aletta og ho Jørgina, – det hadde han no vel ikkje, likvel? Jau, han hadde rett det ja! Ho hadde ikkje nemnt det, hadde ho ikkje visst det.

– Der hadde dei det! No skyna dei …. Dender gamle stivfoten der – ja slikt skulde ein no ikkje segja, men – –

Ho dei rødde um stod framved talarstolen med gitaren i raudt band yver oksla. Ho var høg og grannvaksi, svartklædd med eit breidt kvitt belte kring den smale midja. Hovudet med det store, myrkbrune haaret var oftast bøygt fram, sumtid til eine sida; men av og til lyfte ho det, og daa lyste det kvitt av panna yver dei myrke, faste brunerne. Og av og til gjekk augo fraa 123den eine til andre, liksom dei leita, tvo store brune, aalvorlege augo. Det var ikkje sorg i dei, det var ikkje gleda heller; det var noko sjeldsynt, rart, som dei ikkje skyna eller hadde noko namn paa. Dei hugsa dei berre, og tenkte paa dei. Ofte var det som dei saag langt burt og gløymde alt.

Nei, slik som i kveld hadde ho ikkje sunge fyrr. Dei sat stille og stide paa ho, alle. Nedmed døra vart det og stilt. Brukskararne – det var verkeleg rart med deim, naar ho song. Det var vel so, at Herren var i tonarne, at han liksom bruka deim som ein reidskap, naar han vilde folk skulde tagna for han, trudde dei. Det tenkte han Elias paa, og det same fann han Johannes ut; dei skyna det no. Men han Haagen og dei som sat ikring han, saag beint i golvet. Det var berre verden ho tala til, kjøtet. Han gjekk ut, han Haagen. Utpaa troppa møtte han ho Marja, ho stod-for med kaffien, ho, og hadde mangt aa sjaa etter.

«E’ de’ ikkj’ store teng læll, synes du?» spurde ho.

«Ka’ som e’ store teng?»

«Kor ho søng – ho Hjørdis.»

«De’? Bærre værden.»

«Værden? Som faar dæra te aa –aa graat mest, aill ihop ….»

«Bærre kjøte’ ho røri.»

«De’ va’ da bedrøveli te kjøtt du ha aa, som ikkj’ toli so pass,» sa ho og smatt inn.

124Han vilde svara, men vart forsein. Men ho skulde no ha det, daa. Han skyna kva slags kristen ho var. Og mange fleire og. Berre verden.

Han Haagen gjekk ut i kveld og, medan ho song. Ho skyna det ikkje; men det var ikkje fritt anna enn at det gjorde vondt. Likevel – ho var glad. Aa ja, ho var glad! Ho kjende daa Herren var med i songen hennar. Han fyllte hennar hug og gav ho magt yver hjarto. Alle desse augo, som stirde so stygt paa ho der nedifraa – dei vart tame liksom, stille. Hans og – den verste av dei alle. Han stod ikkje der midt paa golvet lenger og togg og kaldlog, han sat burti ein stol, so liten og tankefull. Han saag paa ho, ender og daa, men mest som han var rædd. Ho tykte so grangjeveleg at dei bad, desse augo. Ho visste ikkje, men. Det gjekk ho so djupt til hjarta. Ho visste noko um han, mykje og … det sveiv ho, for at ho skulde syngja han ut av det. Syngja han ut av det …. Det var det ja! – Han Haagen? Dett sokk i ho med det same, la seg som kald skodda i kring hjarta. Kanskje det var gale og, faarlege vegar? Og mælet veikna, og songen døydde av. Ho tykte daa Gud var i det ho song; men no vart det so tomt og kaldt.

Ho gjekk heim fraa festen.

Utanfor bedehuset stod han, aaleine. Maanen lyste beint i andlitet paa han, la glans yver det.

125Han lyfte paa huva daa ho gjekk framum; og saag etter ho; men sa ikkje noko.

Det var snø og halvmaane. Fjelli stod svarte ikring med maaneskin paa topparne. Ho gjekk og saag paa det, og tykte det var so godt. Gud kom att. Og alt som gav ufred og gjorde vondt, det kom burt. Slike vakre fjell det var her. Dei lyfte topparne so høgt upp i maaneglansen. Det var liksom ei livstrygg tru i det. – Han … Ho saag attende. Enno stod han der. Ja so. Ho skulde ha tala til han, kjende ho no. Naar det ikkje var for sin eigen part. Det var daa noko ho skulde og maatte. Var det aa berga han? – Maanen lyste, og det var stjernor, store og smaa, kviskring ifraa heile himmelromet. Paa det vilde ho tenkja; det var slik fred i det. Det maatte visst han og kjenna, der han stod, at det var fred derute. Og at det var ein Gud i det, – som let stjernorne tala. Hadde ho berre havt mod …. Sidan. – Deruppe laag bruksstyrar-garden. Maaneljos i alle vindaugo. Der var det ho budde ja. Lærde borni abc og tysk og pianospel. Og so høyrde det med, at ho skulde vera «troende» … det var det verste. Ho tente verkeleg pengar paa det, at ho var «troende». Men det var det inga raad med. – Aa nei, fjorden der utpaa! Noko so usegjeleg myrkeblaatt og djupt og rikt! Ho vart liggjande svevnlaus lenge utyver.

Det stridde so i ho. – Ho maatte .. det var greidt. Men kor skulde ho, skulde ho – fanga modet?

126Nede i bedehuset var han Haagen upp og tala. Han aatvara imot verden og alt som høyrer han til, det som smyg seg ikring oss og inni oss og lokkar dei vonde lysterne fram.

Ein god mann kjenner seg sjølv, sa ho Aletta. Det same vilde ho Jørgina segja.

Han tala um dei fyrste kristne, og skjemde paa dei som no bar kristen-namnet, – som sat her med allslags jordiske tankar og trudde det var Herren dei var fyllte av. Han visste det nok; kva dei var rørde av. Og han deruppe … visste ikkje han det, trudde dei? Men so var naaden so botnlaus, det var det. Han nemnde fleire bibelord som tala um det.

Dei bøygde seg under ordi hans, mange av deim, – han Kristian og han Peder og mange fleire ungdomar; dei saag ned og tilstod for seg sjølv. Men djupt derinne i hjarto – synda har so djupe røter i oss, diverre – song det eit varmt og vænt maal, og to brune augo lyste. Verden, verden. Utan Herren si hjelp gjekk det nok ikkje, det kjende dei; men dei lova med seg sjølv, at dei skulde sigra yver det vonde lell, ved hans hand, som det staar. – Mange av kvinnfolki saag og no, at det bar gale av sidan ho frøkena der tok til aa koma paa møti. Sjølv veit, san, –ei slik kunde ingen tru. Og kor som var: det var noko verdslegt med songen hennar, og spelet. Sjaa paa han Kristian – og mange fleire – det var ikkje noko godt i det. Men at han Haagen 127stod der og brækta um det, det var no væl stridt. Han! Han var no visst so forgjord som nokon kunde bli. So mykje skyna dei og. – Aa ja, fullt av daarlege aks, san. – – Men kunde det vera noko i det, at ho liksom saag etter han Beier, tru? Det var no visst berre lygn. Ho Hansina tykte ho kunde no spyrja um det; det var ikkje noko aa høyra etter lell, det han Haagen sa. – Um so var, sa ho Anne, so skulde det ikkje undra ho. For gudsfrygta hennar, det maatte ho segja som det var til: den trudde ho ikkje paa, fekk ikkje naade til det. – Nei … det var gjerne so. Ho Hansine drog seg til minnes, at nett det same hadde ho Anne sagt um hennar gudsfrygt og. Det var slett ikkje sagt det var noko i det der med ho og han Beier, sa ho.

Det var noko i det. Det kom so rart yver ho, eingong ho stod der og song. Han var full, visst, og gjorde braak, – dei tala um aa kasta han ut. Ho gløymde reint at ho song, saag berre paa han; det var so meiningslaust at han kunde vera slik. Og han vart still og gjekk ut …. Vende verkeleg ryggen til, og gjekk ut med faste steg. Sidan um kvelden sat han langt burti stolarne og stirde paa ho, men slog augo ned naar ho saag paa han. Ho nemnde han for ei av systerne, og ho fortalde kva kar det var. Han hadde vore trulova, men gjenta vart vakt, og han tok til aa drikka. Sidan hadde det vorte verre og verre med han, – som alltid det, naar ein 128trassar Herren. Ein unge hadde han havt, og drakk gjorde han; og spotta; Herrens aand hadde veget ifraa han. Daa hende det rare, at dess meir gale ho høyrde um han, des meir drogst ho til han, – det var so vidt ho ikkje gjekk burt til han og strauk han yver panna. Ikkje for si eigen part, det visste ho, var so trygg soleis; ho hadde stritt ifraa seg med det der, og no sat ho paa oskehaugen av si lukka her i livet og song. Det var noko anna. Ho skulde – maatte.

Og no var ho ikkje rædd. Ho hadde Gud med seg til det. Kanskje dei venta det av ho, venerne og. Dei hadde nemnt han, stundom …. Fjortan dagar etter var det utlodding i arbeidarlaget. Ho gjekk ut um kvelden, hadde ikkje ro inne. Bygda laag i stillt halvmyrker, med blanke ljos fraa gardarne nedyver og med fjelli og skogen i ein svart halvkrins ikring. Ho stod og saag nedetter vegen. So gjekk ho.

Deruppe stod stjernorne. Dei saag og saag. Langsmed vegen stod store tre og sprikte med dei nakne greinerne imot himmelen. Dei lydde og lydde, talde kvart føtt ho- tok. Det heldt anden liksom, alt saman. Fjorden med, som laag i myrkret der utpaa.

Paa vegen utanfor huset stana ho. Det var seint, klokka var alt ti, – det hadde ho ikkje tenkt …. Utloddinga var visst slut no, og so skulde dei til aa dansa. Hjarta hamra fort og 129tungt. Ho gjekk inn. Nett med det same ho opna døra, sveiv det fyrste paret yver golvet; straks etter kom det fleire. Han og. Det hadde ho visst, hadde kjent det paa seg. Han for sterk og lett framum med ei læande gjenta innaat seg. Det og hadde ho visst; det hadde staatt slik for ho heile vegen nedetter.

Det var ein vill leik, tykte ho. Feletonarne var so sterke og harde, og dei mana so vitlaust. –At dette var han! Aa ja, ho hadde nok visst det og. Slik var han daa. Han dansa som ein galning. Andlitsdragi var stive, augo mest som glasne. Slik var dei, alle. Han var vel full …. Ho hadde daa visst um dette fyrr, – kvifor gjorde det daa saa vondt? Ho var so klemd for bringa, og so turr i halsen.

Ho vart standande nedmed døra, flutte seg ikkje, slepte han ikkje med augo. Dei saag paa ho, og kviskra og undra seg. Det var noko ved ho, noko yver panna og i augo, som baade tryllte dei og heldt dei ifraa. Ho gaadde ikkje noko. Dei store augo fylgde han rundt og rundt. Med ein gong kom han ut or takten og stana, og dei som kom dansande, skubba han til sida. Han slapp gjenta, saag ho, – so vart han burte i fjølden. Der kom han fram att. Andlitet var raudt, og augo stive; han stirde paa ho og kom nærmare. Men etter som han arbeidde seg nærmare, vart han annarleis. Smilen vart so uviss, og han togg ikkje lenger; og han slog augo ned 130og vart standande. Andlitet var myrkt no, og kvart draget var som rita i stein. Slik myrk ei sorg ….

Ho visste ikkje kva ho skulde gjera. Tala til han kunde ho umogleg. Nei, det kunde ho ikkje. Men ho kjende ho hadde magt yver han. Det var Guds vilje …. Han kom vel.

Fyrr ho skikkeleg sansa det, var ho ute i gangen att. Ho opna yterdøra, gjekk ut. Det kunde ikkje – kunde ikkje – henda anna enn at han kom etter. Han kunde ikkje faa fred derinne.

– Daa ho stod ute paa troppa og stræva med eine votten, kom det nokon ut. Vart standande attum ho. Ho kjende kven det var. – Det var det ho visste, at han kom.

Han helsa, daa ho snudde seg.

«De skulde – burt herifraa,» sa ho.

«Ja,» sa han laagt.

Og dei gjekk. Det var blaa høg himmel yver natta. Av og til gjekk det ein lett sukk yver fjell og skogli, men fjorden rørde seg ikkje.

– Det var so stilt og rart; det var tungt aa tala.

– Ho smaug iseng og sløkte ljoset straks.

Kor lita ho var, berre ein liten kryp. Men so var ho so rik og lukkeleg likevel, kunde mest ikkje tru det var paa jorda ho var. Ho fekk gjera det som ingen kunde. Enno visste ho ikkje korleis det vart, – ho undra seg, so det gjekk kulsingar og hiteflagor igjenom ho. Det 131kunde godt henda det vart aa gjeva livet sitt, dette. Ho skulde so gladeleg ofra det. Det fekk ganga som det vilde.

Det rykte igjenom ho, graaten vilde koma. Men det var daa ingen ting aa graata for.

– Daa ho næste sundagskvelden møtte fram paa venemøtet, lyste det av ho. Det var som ein smil kring munnen, og augo laag og vakta paa ein løynd draum. Helst vilde ho ha sunge straks, hjarta var so rikt paa song. Men det vart det ikkje høve til. Det steig ein upp og heldt bøn; og sidan var dei fram og vitna etter tur, som vanlegt. Dei bruka daa aa syngja imillom …. Ho var ikkje fram, – kunde ikkje det – no, fekk det ikkje til. Heller ikkje var det nokon som bad um det, som væl var.

Han var der ikkje; ho visste det, saag ikkje etter heller. Nei, det var det same. Ho visste han var ikkje ute i lag med dei andre. Kjende det paa seg.

Ho reiste seg og steig fram. Det skulde verta godt aa faa syngja no.

Men ho fekk ikkje syngja. Ein kar og tvo gjentor byrja med ein song, – dei sat framved talarstolen med kvar sin gitar. Ho vart standande. Ho hadde so gjerne vilja sunge no. Og det var rart at dei ikkje bad ho … det gjorde dei daa fyrr. Det var noko ho vart standande og svelgja paa. – Dei song med harde sterke maal og slog tungt paa strengjerne – det gjorde vondt mest. 132Vondt gjorde det og, det han sa etterpaa, han som song. Dei song for Herren, sa han, og for han kom det ikkje an paa mælet; all verdsens kunst baud han imot. Og Haagen reiste seg og tala um verden som daarar dei «ubefæstede». Ho sette seg, medan dei saag paa ho, alle mest. Det var noko i halsen, som vilde upp.

Daa det leid um ei stund gjekk ho.

«De’-der ha’ ‘a retteli godt taa,» sa ho Anne til han Kristian, som sat fortenkt i nærleiken og saag paa tumefingrarne sine.

«Ja–a,» sa han og sukka. – «De’ e’ greidt nok,» la han til, – «ingen kainn tjene to herrer.» Nei, de’ e’ just de’ æ segj’, æ: ingen kainn tjene to herrer. Og no syni de’ sæ, kæm ho heill so mæst te. Hainn Beier e’ vesst utom her

«– du kain varra sekker.»

Han Kristian svara ikkje noko paa det.

– Han Beier var ikkje utanfor. Fyrst langt uppi vegen møtte ho han; han stod der paa ein krossveg, liksom han venta.

Det krisla igjenom ho: kor vakker han var der han stod – kor einsleg han var …. Aldri skulde det vonde faa han. Men so for det ei kulsing yver ho: ho hadde eit val. Det la seg yver ho med eit aalvor som ho ikkje hadde visst um. Dernede laag bedehuset med alle deim som var Guds born og hadde himmelen imillom seg; her stod det ein av dei som høyrde myrkret til. 133Men det var nok berre tull: ho gjorde Guds vilje, det var ho viss paa – mest; so vilde dei vel skyna det, dei andre og.

Kom ho no? spurde han

Ja.

Hadde dei kasta ho ut, kanskje?

Nei? – Kasta ho ut, det hadde dei daa slett ikkje.

Han smilte tunglynd, daa han saag kor forundra ho stirde paa han.

So gjekk dei ein lang tur.

Daa dei kom att, – det var seint paa kvelden –, møtte dei ein flokk som kom ifraa bedehuset.

Dagen etter vart ho kalla inn til bruksstyraren.

Han hadde høyrt noko um ho, sa han aalvor leg. Det var ikkje sant – han trudde ikkje det; men likevel: ho visste korleis det var med ein kristen, at han laut vandra varligen.

Ho spurde stilt, kva det var.

Det var det, sa han, at venerne ikkje – liksom – trudde so væl um ho meir.

Ho vart baade kald og bleik. Venerne?

Dei trudde – dei hadde visst høyrt, at ho var – kjend med denne Beier, paa ein maate.

Ja, men …. Ho saag stort og raadlaust paa han.

Dei sa ho hadde gaatt turar med han. Um natta og.

134Turar …. Ja, men Men ho visste daa vel han var eit verdsens barn? Ein skøyar, til og med.

Ja? Det var daa derfor.

Han saag paa ho, lenge. Dei milde graa augo la seg som tunge hender paa ho. Trur De at De vinn i den striden daa? sa han endeleg.

Ho lyfte hovudet. Panna lyste kvit og høg imot han yver dei myrke brunerne.

Ja, det trur eg, sa ho fast. – Gud er med meg.

Han sukka. Ja ja. Han skulde tala med venerne um det, sa han tanketyngd.

– – Næste sundagskvelden gjekk ho paa venemøte att. Ho visste han hadde tala med deim, og kjende det paa seg at dei vilde skyna ho og halda av ho som fyrr. Og ho kjende daa ho steig inn, at det var godt aa vera der, i lag med deim.

Han Haagen var fram aa tala. Ho vart so kald ved ordi hans, slik som ho so tidt hadde vorte det i det siste. Ein annan var fram. Det var noko han skulde ha sagt; – men det var berre for dei sanne vener i Herren. – Um ikkje dei som i sitt hjarta hadde vendt Gud ryggen, vilde tona reint flagd og ganga ut den stunda? Dei skulde nok bli ihugkomne i bønerne lell; brorkjærleiken var rar soleis, han.

Mest alle vende seg og saag paa ho. Sume 135smilande, sume i sorg. Ho kunde ikkje for det, – det tok til aa rykkja igjenom all hennar kropp, og andlitet drog seg til so rart. At dei ikkje skyna …. at dei ikkje skyna …. So kom graaten. – At dei ikkje skyna Dei var ikring ho i tett flokk, med maningsord og trøyst.

Enno var det naadens tid, enno var Gud aa finna. Berre ho vilde segja verda farvæl, og lata denna syndige elsken fara. Ho skulde nok faa sjaa at Herren var den same fra nu og til evig tid; ho skulde faa erfare, at han var i trængsler befunden saare stor. Berre ho vilde, so.

Ho hadde reist seg, stod og leita etter ord.

– Um dei var ei sjæl aa berga … sa ho laagt.

Dei høyrde ikkje og skyna ikkje. Dei visste ikkje kor vondt dei gjorde ho. Verden, verden, sa dei. Dei visste korleis han var, til aa forblinda dei vantroes sind.

«Skoill tru de’ ja, at dæm kjeinni værden,» sa ho Marja. Ho stod attum dei andre; ho var ikkje sopass haldi som kristen, at ho vaaga seg framtil, endaa ho visste med seg sjølv «Skoill mest tru de’, san, at dæm kjeinni værden ja, iser hainn Haagen – hainn som hi slekt leidt kjøtt aa dragast med’.»

Dei slog ring ikring ho, og la seg paa kne og bad. Dei gjekk inn-paa Herren, at han skulde berga ho som ein brand utor elden!

136«Dæm skoill be no’n or’ fer sæ sjøl aa,» sa ho Alette, ho sat burti benken sin.

«De’ samma segj’ æ,» sa ho Hansine, «dæm skoill be no’n or’ fer sæ sjøl aa.»

Ho stod midt i krinsen og turka taarorne. Vilde helst ha kome seg burt, men det nytta ikkje. Etterkvart vart ho roleg. Det fekk ganga som det vilde.

«Men – de’ tykkji æ no, at de’ va te pass aat a’ – læll,» sa ho Hansine.

«Ja-a, jøss. Ka’ a’ skoill koram’ her aa gjærra sæ kry ætti?»

Endeleg kom ho seg ut. Ho gjekk og saag ut yver fjellranda. Kveldhimmelen laag so blaa og endelaus der attum, og so djup og rein, og langt, langt derinne stod store stjernor. Dei saag paa ho, slik som dei alltid gjorde, som augo fraa ein annan heim, og ho kjende at ho hadde fred med deim. Ho lydde etter vinddraget i skogen. Det var der. Langt og djupt. Fjorden og høyrde ho. Det var ikkje noko som vilde ho vondt.

– – – Ho vart ikkje aa sjaa paa møtom meir, ho Hjørdis hjaa bruksstyraren. Aa nei, det var no visst berre verden med ho daa, som han sa, han Haagen. Ho fór og angla til ho fekk i denne Beier’n der; so var det gjort. Der kunde ein sjaa, sa ho Marja. Nei, tydeleg, ein skulde ikkje tru nokon, det hadde ho røynt. Men det var sant: desse der, som liksom skulde vera likare enn dei andre, – som tok paa ho og umringa ho 137der um kvelden –, det var stygt av deim, tykte ho. Ho skulde umvende han Beier ja; ho hadde sagt det til styraren. Det skulde visst bli svære ting det, – han var den karen; ho kjende det paa det ho sat paa. Det var rart ikkje styraren sa ho upp – han vilde daa vera ein kristen mann, han. Det var helst det han fór og smatt etter, han Haagen, kvar ein kveld; hadde slike lange samtalor med styraren. Ho tykte ho saag han med stivfoten. – Ja, der hadde du det, sa ho Aletta. Han gav seg vel ikkje fyrr han fekk ho jaga. «Æ ska’ segj’ dokk, de’ e’ rett inkvart te krestendom aa ja.» Men dei fartalde ho var svært so tangst no, mest ikkje ordet i ho. Aa ja – ho vart vel enno meir ordknap fyr ho hadde hugvendt han Beier.

Det skyna ho sjølv.

Det var ein kvelden ho vaaga det. Ho tok baae henderne hans, kjende ho hadde magt yver han. Han hadde so gladeleg sprunge paa sjøen for ho. Dei stod slik. Han lyfte augo, men slog dei ned att, lyfte dei og slog dei ned att. Du drikk visst ikkje meir no? sa ho.

Nei, no drikk eg ikkje meir.

Du gjer ikkje noko meir no – slik som fyrr. Nei. Ikkje no meir.

Visste det, visste det, du. Du kann ikkje.

Nei; eg kan ikkje. Men – – –

Men? – Ho trykte henderne hans og saag stort og blankt paa han.

138Likevel so –

Ho smilte, undrande og glad. Han stod ei stund, liksom det stridde i han.

Eg – er ein – heidning eg, likevel. Ho sa ikkje noko straks, men ho held henderne hans.

Du er no glad i Gud …

Nei! sa han fast.

Du skal bli glad i han, skal du

Aldri. Aldri i verda. – Det er det som er so saart – at du har trudd det heile tida, du.

Men eg vert aldri det, eg.

Nei, nei, sa ho tilsist. Nei nei.

Det er berre deg eg er glad i, eg. Berre deg.

Ja ja.

Ho var bleik, og augnebrunerne drog seg ihop liksom i kvida. Lipporne var kvite, og dei rørde seg liksom ho vilde segja noko, men ikkje hadde magt.

Best at eg gaar, sa han laagt.

Gaar?

Ja; det er gale nok som det er.

Du fær ikkje ganga … utan eg er med deg, ser du.

Du med …. Aa nei, nei. Du skulde snu med tid var til. So kom daa du i himmelen.

Du, som høyrer til der.

Det var visst graaten ho høyrde i barmen hans. Maalet var turt og veikt, mest som sprukke.

Og du? sa ho.

139Eg? – Det kann vera det same med meg.

So er det det same med meg òg! Men eg vil vera med deg, kvar du gaar.

Daa han hadde fylgt ho paa veg og gjekk heimetter, sette han seg beint ned i snøen og storgret. Aa nei, aa nei, nei ….

– Det var verkeleg rart med bruksstyraren, at han ikkje sa upp den der frøkena som berre for og rende um kveldarne. Han hadde tala um det til han òg, han Haagen, det hadde han, i all kristeleg kjærleik; men det var liksom ikkje aa faa nokor greida paa han. Det er so rart med det; verden, verden. Ein veit kor han kann forblinda folk.

Og stakars Kristian! var det sume som sa – og stakars dei andre gutarne og, dei hadde nok vore meir glad i ho enn nokon trudde, mange av deim.

Det var no det verste lell, at ho gjekk av og gifte seg med denne heidningen der. Det hadde dei no ikkje trutt daa. Men der ser ein: slik gaar det naar ein let verden faa koma inn i hjarta. Ho var reint forherda no, etter som dei sa. Han Haagen hadde tala med ho – det var ikkje stort sætande, for kva rakk det for hans nase? Støtt for han no og smatt og la seg frami, iser var det eit kvinnfolk det galdt. – Ja, det visste dei um, nokon kvar, sa ho Anne. Ho hadde no vore so mykje utsett for den karen, at. 140Ho Petrina trudde, med seg sjølv, at um so var, so var han visst den einaste som hadde plaga ho. Ja, som sagt: det var ikkje agtande kva svar han Haagen fekk. Men bruksstyraren hadde faatt same svaret, han òg, og ho Marja. Ja, ho Marja – det var no so si sak, for gudsfrygta hennar tolde ikkje ho Anne. Men styraren hadde faatt same svaret, han og, det var det. Ho vilde liva ilag med han Beier, same kor det gjekk, hadde ho sagt. So frelste ho han for dette livet, hadde ho sagt, – og sidan syrgde ikkje ho.

Det var reint fælt, sa ho Anne; det var so det kunde grøssa i ein.

«De’ e’ so frøkteli, at …» sa ho Petrina. «Æ faar rætteli ondt fer breste’.»

Det skulde vara svinagteg til brjostverk ho fekk, tenkte ho Anne. Og ho laut fram med det og, halvvegjes; det var hennar plikt.

«Ikkj’ fer de’,» sa ho, – «naar ‘n ikkj’ e’ frælst, so kjæm ‘n paa samma romme’, einten hainn e’ liti vær’ heill’ ber’.»

Men det same sa ho Petrina og, – det var det ho sa so ofte. Paa same romet kjem ein.

For ho Petrina, det beit ikkje noko paa ho. Berre verden, det og.

Boken er utgitt av bokselskap.no

Last ned

Last ned hele boken til mobil/nettbrett i .epub-format eller som .mobi.
Du kan også skrive ut boken som .pdf eller html.